Îman ve Yaşama Üslûbu

Osmanlı İmparatorları, daha ilk asırdan başlayarak, ülkelerinde Türk dilini hâkim kılmak yolunda kesin ve değişmez adımlar attılar. Kurdukları devletin bütün teşkîlâtıyle, bütün sanatları ve güzel sanatlarıyle mümkün olduğu kadar millî ve Türk olması için şuurla çalıştılar.

Fakat bu devrede artık İslâm büyüklerine âit, Muhammed gibi, Bekir, Ömer, Osman, Ali gibi Peygamber ve Halîfe isimleri, Hasan, Hüseyin, Fatıma, Âişe gibi, yine mukaddes İslâm adları artık yalnız Türk aydınlarının ve aristokratlarının değil, bizzat Türk halkının da severek benimsediği adlar oldu.

Defâlarca söylediğim gibi, bunlardan Muhammed = Mehmed adının, zamanla Mehmetçik gibi bizzat Türklüğü ve Türk kahramanlığını ifâde eden bir millî ses ve mânâ kazandığı görüldü. Hazret-i Â'işâ'nın adı Ayşe, Ayşecik şeklinde Türk kadınlığını temsil kudreti kazandı. Fâtıma adı Fatma, Fadime şeklinde Türkleşti.

Bu sebeple, Osmanlı çağında Türk'ün Acem-leşmesi şeklinde değil, Acem'in ve Arab'ın Türkleşmesi şeklinde bir millî zafer görülür.